Ontspullen: Hoe doe je dat? En wat heb je echt nodig?

Ontspullen geeft een opgeruimd huis én hoofd. Door het verminderen van rommeligheid om je heen voel je ook direct meer rust in je leven. Bovendien draagt het hebben van minder dingen bij aan het verkleinen van je voetafdruk. Ontspullen is dus goed voor jezelf én het milieu.

Veel mensen verwarren ontspullen met opruimen. Het zijn echter twee verschillende dingen. Wat het is, hoe je het doet en wat je nodig hebt leggen we hier uit. Ook geven we vijf tips om te ontspullen.

En alvast een tip van de sluier: grondig aanpakken werkt het best. Met het weggooien van een stapeltje papier of een kledingstuk ben je er namelijk nog niet. Neem er de tijd voor, maar doe het wel volledig.

Wat is ontspullen?

Er is een groot verschil tussen opruimen en ontspullen. Bij opruimen geef je alle losslingerende dingen in huis een plekje zodat het er weer netjes uit ziet. Dit geeft korte tijd een opgelucht gevoel, maar je houdt bijna alles wel. Bij ontspullen doe je ook echt dingen weg en neem je er afscheid van.

Overzicht, duidelijkheid en rust door te ontspullen

Onderzoek wijst uit dat ontspullen meer overzicht, duidelijkheid, rust en focus geeft:

• Overzicht omdat je geen chaos meer om je heen hebt;
• Duidelijkheid omdat je precies ziet wat er voor jou echt belangrijk is;
• Rust omdat je alleen de essentiële spullen om je heen hebt;
• Dit alles tezamen zorgt ervoor dat je door te ontspullen meer kunt focussen op de dingen waar je echt mee bezig wilt zijn.

Gooi niet weg, maar geef spullen een tweede leven

Ondanks dat ontspullen al langer bestaat werd het in 2015 echt een trend toen de Japanse opruimgoeroe Marie Kondo kwam met haar boek “Opgeruimd”. Bij de Konmari methode gaat het er vooral om dat je van je teveel aan spullen af komt.

Naast twee boeken over opruimen heeft ze inmiddels nu ook haar eigen Netflix serie “Tidying Up” waar ze doorsnee mensen volgt die willen ontspullen. Sindsdien draaien de kringloopwinkels overuren doordat ze worden overladen met dingen die mensen wegdoen.

Ontspullen en duurzaamheid

Het wordt steeds duidelijker dat we bewuster met het milieu om moeten gaan en duurzaamheid na moeten streven. Ontstpullen draagt hieraan bij, doordat je indirect minder grondstoffen gebruikt en bovendien niet bijdraagt aan de wegwerpmaatschappij.

Doe alle dingen weg die een schuldgevoel geven

Het is bij ontspullen het beste om alles weg te doen wat geen functie heeft. Anders vragen de spullen ongemerkt je aandacht en kun je een onrustig gevoel krijgen.

‘Blij maken’ kan hierbij ook als functie dienen. Dus je kunt opgelucht ademhalen: het is echt niet zo dat je niets meer mag houden als je besluit te starten met grondig opruimen.

Hoe start je met ontspullen?

Een eerste tip is om direct dingen weg te doen die je een schuldgevoel geven. Dit kunnen bijvoorbeeld boeken zijn die al twintig jaar ongelezen in de kast staan. Of kleding die je ooit in een opwelling hebt gekocht, maar nog ongedragen in de kast hangt omdat het toch niet helemaal je smaak is.

• Tip 1 om te ontspullen: Doe alles weg waar je een schuldgevoel van krijgt.

Weggooien, weggeven of verkopen

Als je je schuldig voelt over het weggooien van mooie dingen kun je deze een tweede leven geven. Breng de boeken bijvoorbeeld naar de kringloopwinkel of zet ze in een weggeefkast op straat. En doneer de kleding die nog mooi is aan een goed doel. Zo krijg je een win-win situatie: jij bent er vanaf en je kan er iemand anders blij mee maken.

Ook kun je ervoor kiezen om nog wat zakgeld te verdienen aan dingen die je wegdoet. Hier zijn verschillende online platforms en apps geschikt voor. Mooie kleding krijgt bijvoorbeeld een tweede leven via Vinted. En tweedehands meubelen kun je kopen of verkopen via Secondfurn.

• Tip 2 om te ontspullen: Breng mooie spullen naar de kringloop, verkoop of geef het weg.

Ontspullen: Wat heb je écht nodig en wat niet?

Kleding ontspullen

Kleding valt onder de top drie van dingen die Nederlanders het meest verzamelen, naast boeken en servies. Ben je nog niet toe aan een volledige capsule wardrobe? Start dan met het wegdoen van stukken die je nauwelijks draagt.

Het ontspullen van je kledinkast kun je opdelen in drie categorieën: 1) echt niet weg doen, 2) twijfelgevallen en 3) echt wel wegdoen.

1. Echt niet weg doen. Verzamel eerst de kleding die je echt niet weg wil doen. Je weet direct dat je iets wil houden als je blij wordt van het kledingstuk en ernaar uitkijkt om deze aan te doen. Hang of vouw deze kleren netjes op in je kast.
2. Twijfelgevallen. Om kleding te ontspullen bestaat er een handig trucje dat je kunt inzetten bij twijfel. Ten eerste is het goed om te voelen of je blij wordt van het kledingstuk als je het vasthebt. Is dit iets te zweverig voor je? Dan kun je er op een andere manier achterkomen welke kledingstukken je echt gebruikt. Hang hiervoor alle kleding in je kledingkast met de hangertjes achterstevoren op de rail. Of vouw het andersom op. Elke keer dat je iets hebt gewassen kan je het op de gewone manier terughangen. Na een maand zie je dan precies welke kledingstukken je draagt en welke niet.
3. Echt wel wegdoen. Stop alle kleding die je niet meer draagt in een (vuilnis)zak. Als deze vol is, kun je de zak doneren of naar de kringloopwinkel brengen. 

• Tip 3 om te ontspullen: Hang kledingstukken andersom in je kast en doe de kleding die na een tijdje nog steeds zo hangt weg.

Boeken ontspullen

Net als kleding vallen boeken in de top drie van wat wij als Nederlanders het meest verzamelen. Ondanks dat boeken maar papier en inkt zijn kan het soms moeilijk zijn om weg te doen. Vaak komt dat dan doordat het boek een emotie oproept. Denk maar aan boeken uit je jeugd. Of reisboeken die je hebt gekocht tijdens de voorbereiding van die hele leuke vakantie.

Om te ontspullen van boeken moet je je afvragen of je deze nog een keer gaat lezen. Of dat je het boek überhaupt nog gaat lezen? Als het besef komt dat je het niet nog een keer of überhaupt leest is het makkelijker om een boek weg te doen.

Door boeken los te laten kan ook een schuldgevoel verdwijnen. Dit kun je hebben doordat je het boek niet leest en het maar in je kast staat te staan. Je kunt ze naar de kringloopwinkel brengen. Of (online) verkopen zodat je er nog wat aan verdient. Ook zie je steeds vaker weggeefkasten op straat staan. Zo maak je heel makkelijk iemand anders blij en staat het boek niet langer ongelezen in je kast.

Keuken ontspullen

Een ruimte waar de meeste mensen willen ontspullen is de keuken. Als er achtin de kast stiekeme potjes staan die over de datum gaan weet je dat het tijd is voor wat rust in de keuken. Maar hoe doe je dit?

1. Check houdbaarheidsdatum. De eerste stap is om in de voorraadkast en koelkast te kijken naar de houdbaarheidsdata van producten. Alles wat over de datum is en er niet meer goed uitziet of lekker ruikt kan namelijk gelijk al weg. Zonde, maar niks aan te doen. Om voedselverspilling in de toekomst te voorkomen kun je werken volgens een ‘Last in – First out’ methode. Hierbij zet je de oudste producten altijd vooraan. Zo vergroot je de kans dat je producten opgaan voordat ze over de datum gaan.
2. Ontdooi de vriezer. We blijven bij deze tweede stap nog even bij het ontspullen van voedsel. Want wist je dat je minimaal eens per jaar je vriezer moet ontdooien? Zo vergroot je de kans dat je vriezer langer meegaat en bespaar je ook nog eens energie. Doordat er gedurende het jaar ijsvorming kan plaatsvinden, verbruikt je vriezer onnodig veel energie. Ontdooien zorgt voor opruimen en energiebesparing. Dubbelgroen!
3. Open de keukenkasten en -lades en ruim op. En dan nu het grote ontspullen in de keuken: de lades en kastjes. Dit zijn plekken waar we al snel onnodige spullen verzamelen. Bovendien zorgen al die prullaria voor een rommelige en overvolle keuken. Een vraag die goed is om jezelf te stellen is “Wat gebruik ik nou echt?”. Alles wat overbodig is kan weg, zoals bijvoorbeeld die deegroller die je nooit gebruikt. Oud bestek of opbergdoosjes kun je naar de kringloopwinkel brengen. 

• Tip 4 om te ontspullen: heb je producten in je voorraadkast staan die je toch niet gebruikt of op gaat eten, zoals bijvoorbeeld eten uit een kerstpakket? Geef het weg aan de voedselbank, vrienden, kennissen of buren die het wel eten. Zo ruim jij op en verspil je bovendien geen voedsel.

Spullen met sentimentele waarde

Natuurlijk zijn er ook bepaalde dingen waarvan je het echt niet over je hart kunt verkrijgen om ze weg te doen. Dit zijn spullen met sentimentele waarde. Hier zijn niet veel tips voor, je moet zelf echt kiezen wat je weg kan en wil doen en wat niet.

Je kunt wel een doos aanmaken met al deze spullen zodat je in ieder geval alles met sentimentele waarde bij elkaar hebt. Denk hierbij bijvoorbeeld aan foto’s of knuffelbeertjes uit je jeugd. Je kunt er hierbij voor kiezen om niet alle foto’s en spullen te houden, maar er telkens één of twee uit te kiezen en deze te bewaren. De overige spullen met sentimentele waarde gooi je vervolgens weg. Wil je toch een herinnering hieraan bewaren? Dan kun je er een foto van maken en deze digitaal opslaan.

• Tip 5 om te ontspullen: vind je het moeilijk om van dingen met een sentimentele waarde afscheid te nemen? Maak er een foto van en sla deze digitaal op.

Opgeruimd gevoel? Zo houd je het vast

Het lastige is om na het ontspullen van je huis geen nieuwe spullen meer in huis te halen die je eigenlijk totaal niet nodig hebt. Zorg er daarom voor dat je als je nu iets koopt net zo gaat nadenken als dat je hebt gedaan tijdens het opruimproces. Denk bewust na of je het nodig hebt en of het product je gelukkig maakt.

Stel jezelf bijvoorbeeld de vraag “Ga ik dit boek echt lezen of gaat het stof happen?”. Zo voorkom je dat je huis na een week weer helemaal vol ligt met spullen en houd je die rust en het opgeruimde gevoel.

Samengevat, de vijf tips om te ontspullen

1. Doe alles weg waar je een schuldgevoel van krijgt.
2. Breng ongebruikte spullen naar de kringloop, verkoop of geef het weg.
3. Hang kledingstukken andersom in je kast en doe de kleding die na een tijdje nog steeds zo hangt weg.
4. Geef ongebruikte producten en voedsel dat je niet gaat eten weg aan de voedselbank, vrienden, kennissen of buren.
5. Maak een foto van spullen met een sentimentele waarde en sla deze digitaal op.